Τοκετός Κιμωλίας γυναικός...από τον C. S. Sonnini (Μέρος 2ο)

(Τοκετός (1778) Κιμωλίας γυναικός)

<<...Κατά την διάρκειαν της παραμονής μου εις το δωμάτιον της επιτόκου Ελληνίδος, απηύθυνα εις την γηραιάν μαίαν διαφόρους ερωτήσεις σχετικάς με την εργασίαν της. Την ηρώτησα π.χ. τί έκαμνεν επί τοκετών με ανώμαλον προβολήν του εμβρύου. Με διαβεβαίωσεν ότι τούτο ουδέποτε σχεδόν συνέβαινεν, αλλ' ότι τότε προσεπάθει να φέρη το παιδίον εις την κατάλληλον θέσιν και αν απετύγχανε, της απέμενεν ακόμη εν τελευταίον, κατ' αυτήν αλάθητον, μέσον: Απηυθύνετο δηλαδή εις τον σύζυγον, ο οποίος κατά την γνώμην των εντοπίων γυναικών, διαθέτει κατ' εξοχήν την δύναμιν να αίρη όλα τα εμπόδια, εις τα οποία προσκρούει η απελευθέρωσις της γυναικός του. Η δε μαγική αυτή δύναμις συνίσταται εις τρία κτυπήματα, τα οποία ο σύζυγος οφείλει να καταφέρη δια του υποδήματος εις την ράχιν της ασθενούς, προφέρων συγχρόνως με δυνατήν φωνήν τα λόγια: << Εγώ σε φόρτωσα, τώρα σε ξεφορτώνω>>. 

Τέλος η κρίσιμος στιγμή έφθασε. Έβαλαν την νέαν να καθίση επί του μοιραίου τρίποδος. Από την ανωτέρω δοθείσαν περιγραφήν του είδους αυτού καθίσματος, είναι εύκολον να φαντασθή κανείς την θέσιν της γυναικός. Εν ύφος αφελείας και ανησυχίας την καθιστά λίαν ενδιαφέρουσαν και τα χαρακτηριστικά της, κομψή ζωγραφιά νεότητος και κάλλους, ουδόλως εφαίνοντο ηλλοιωμένα από τον πόνον. Η μαία έλαβε θέσιν έμπροσθεν και ολίγον κάτωθεν αυτής, η δε βοηθός εκάθισεν όπισθέν της επί ενός υψηλοτέρου καθίσματος και της περιέσφιξε δια των βραχιόνων την μέσην. Το βρέφος δεν εβράδυνε να εμφανισθή και ευθύς ως τούτο εχωρίσθη από το ύστερον, η βοηθός ήρχισε με στιβαράς χείρας να ανασηκώνει την λεχωίδα κατακορύφως άνωθεν του τρίποδος και να την αφήνη πάλιν βαναύσως να πίπτη επ' αυτού. Δεν ηδυνάμην να συνέλθω από την έκπληξίν μου, βλέπων την ενδιαφέρουσαν αυτήν γυναίκα υφισταμένην ένα χειρισμόν, που εις εμέ εφαίνετο τόσον ανόητος όσον απεχθής. Αυτή εξηκολούθησε να υποβάλλεται εις τα αλύπητα αυτά τινάγματα μέχρι της πλήρους ελευθερώσεως αυτής, η οποία ευτυχώς δεν εβράδυνε πολύ. Η βίαια αυτή μέθοδος, η οποία τυγχάνει γενικής εφαρμογής, θεωρείται από τας Ελληνίδας απαραίτητος δια την συμπλήρωσιν του τοκετού και σπανίως παρακολουθείται από ατυχήματα, αν και θα έλεγε κανείς ότι πρέπει να προκαλή πολλά.

(...)

Είδον μετ' εκπλήξεως ότι η ίδια η λεχωίς δεν παρεπονείτο και ότι μετά μίαν φαινομενικώς τόσον σκληράν δοκιμασίαν, εβάδισε μόνη και με πολλήν άνεσιν μέχρι της κλίνης της, χωρίς να φαίνεται ούτε εξησθενημένη ούτε ιδιαιτέρως καταβεβλημένη από την κόπωσιν. Ολίγα λεπτά αναπαύσεως ήρκεσαν δια να την επαναφέρουν εις κατάστασιν πράγματι ανέλπιστον. Το χρώμα του προσώπου της ήτο ίσως ολιγώτερον ζωηρόν αλλά πάντως ρόδινον. Εδέχθη χωρίς καμμίαν αμηχανίαν χείμαρρον συγχαρητηρίων, εις τα οποία απεκρίνετο ωσάν να μη της είχε συμβή τίποτε. Ηθέλησα επίσης να παρακολουθήσω τας φροντίδας, εις τας οποίας υποβάλλονται αι γυναίκες μετά τον τοκετόν. Ιδού εις τι συνίστανται αύται: Ευθύς μετά τον τοκετόν περιτυλίσσουν την γυναίκα δια πλατείας υφασματίνης ταινίας από του στήθους μέχρι των νεφρών,την οποίαν και σφίγγουν πολύ.(...)

Την πρώτην ημέραν η μαία καθαρίζει την λεχωίδα δια ξηρών ροδοφύλλων βρασμένων εις όξος και μέλι. Μετά επανειλημμένας πλύσεις δια του μίγματος αυτού, το επίθεμα εκ ροδοφύλλων παραμένει μέχρι της επομένης. Την δευτέραν ημέραν, ως και τας επομένας, γίνεται απλή πλύσις δια βάμβακος εμπεποτισμένου εις θερμόν οίνον και επακολουθεί εναλλάξ επίθεσις κόνεως κανέλλας ή γαρυφάλλων ή μοσχοκαρύου ή κυμίνου. Δηλαδή χρησιμοποιείται εκάστοτε μια από τας αρωματικάς αυτάς κόνεις, ήτις και αντικαθίσταται καθ' έκαστην αλλαγήν. 

Αντί οίνου, τον οποίον επιφυλάσσουν κυρίως δια τας πλέον ευαισθήτους γυναίκας, μεταχειρίζονται συνήθως κονιάκ, το οποίον καίει και καθιστά τας πλύσεις πλέον οδυνηράς. Οιαδήποτε και αν είναι η κατάστασις της λεχωίδος, είτε δηλαδή η κατάστασις της υγείας της αποκαθίσταται ταχύτερον του συνήθους, είτε καθυστερεί, αι αυταί φροντίδες συνεχίζονται επί οκτώ ημέρας, πρωίαν και εσπέραν. Είναι αξιοσημείωτον, ότι καθ' εκάστην αλλαγήν η μαία αναβαίνει επί της κλίνης της λεχωίδος από την αντίθετον πλευράν εκείνης του προσκεφάλου, εκτείνει τους πόδας της μεταξύ των ποδών της ασθενούς, και την κρατεί από τας δύο χείρας, και με τον άκρον πόδα τοποθετημένον επακριβώς επί των πασχόντων μερών, την ωθεί τρις, πιέζουσα βαναύσως δια του ποδός. Το εσπέρας της ογδόης ημέρας, βράζουν εν ωόν έως ότου σκληρυνθή, του αφαιρούν το κέλυφος, το πασπαλίζουν δια μερικών εκ των ανωτέρω αναφερθέντων αρωματικών, το στερεώνουν δια ταινιών εις το μέρος, το οποίον η μαία έχει προηγουμένως πιέσει δια του ποδός, και το αφήνουν επί δύο- τρεις ώρας. Με την φροντίδα αυτήν, σκοπός της οποίας, καθ΄α μου διηγήθη σοβαρώτατα η μαία, είναι να τραβήξη οιανδήποτε τυχόν ψύξιν της ασθενούς, τερματίζεται η μετά τον τοκετόν θεραπεία, και η μαία απαλλάσσεται των καθηκόντων της.

Η θεραπεία αυτή είναι σχεδόν τόσον σκληρά όσον και η μέθοδος τοκετού. Προκαλεί έντονα άλγη, ιδίως όταν χρησιμοποιούν κονιάκ δια τας πλύσεις. Θα ήτο όμως δυνατόν να καταστή ηπιωτέρα δια της παραλείψεως των περιττών, ως π.χ. των λακτισμάτων, και γενικώς να τροποποιηθή ώστε να γίνη περισσότερον ανεκτή, χωρίς να χάση τα πλεονεκτήματά της. Διότι πλεονεκτήματα έχει αναμφισβήτητα, ως είναι π.χ. η ικανότης της να ενδυναμώνη και να συσφίγγη τα μέρη, τα οποία έχουν καταπονηθή και κακωθή είτε εκ της ιδίας των διατάσεων είτε εκ των χειρισμών της μαίας. Το αποτέλεσμά της, ασφαλές και ταχύ, υπερβαίνει και τας εξ αυτής προσδοκίας και όσα εγώ θα ηδυνάμην να είπω περί αυτής. Αι συνδόναι, αι οποίαι έχουν χρησιμοποιηθή κατά τον τοκετόν, δεν πρέπει να πλυθούν δια θαλασσίου ύδατος, καίτοι οι Νησιώται μόνο αυτό χρησιμοποιούν γενικώς δια την πλύσιν. Είναι πεπεισμένοι ότι, αν δεν μεταβάλουν το έθιμον δια την περίπτωσιν αυτήν, η λεχωίς θα αποθάνη αναποφεύκτως. Επίσης δεν πρέπει να αφήση η λεχωίς να την ιδούν τα άστρα και αν εξέλθη, ως συμβαίνει συχνά, 4-5 ημέρας μετά τον τοκετόν, δηλαδή προ του πέρατος της θεραπείας, φροντίζη να επιστρέψη εις την οικίαν και να κλεισθή εις το δωμάτιόν της κατά την δύσιν του ηλίου, και να μη ανοίξη πλέον, επ' ουδενί λόγω, ούτε θύραν, ούτε παράθυρον, εκ του φόβου μήπως την ιδή εξαίφνης κανέν άστρον, οπότε τούτο θα θανατώση και την μητέραν και το παιδίον, κατά την κοινήν πρόληψιν. Κατά την πρώτην έγερσιν της γυναικός εκ της κλίνης μετά τον τοκετόν, αύτη οφείλει, πριν πατήση κατά γης, να θέση τους πόδας επί τεμαχίου σιδήρου, δια να γίνη, λέγουν, δυνατή και εύρωστος ως το μέταλλον. Επίσης πριν εισέλθη εις άλλην οικίαν, οφείλει να ρίψη εις το κατώφλιον της θύρας ένα κλειδί ή άλλο τεμάχιον σιδήρου, επί του οποίου και πρέπει απαραιτήτως να πατήση δια να μην εισέλθουν μετ' αυτής αι βλαβεραί επιδράσεις, αι οποίαι υποτίθεται ότι την περιβάλλουν...>>

Πηγή: Κιμωλιακά του Ιωάννη Σπ. Ράμφου ( Τόμος Γ).

Υ.Γ.: Η ομάδα του History of Kimolos σας εύχεται Χρόνια Πολλά και Ευτυχισμένο το Νέο Έτος!!!